Τρόπος εφαρμογής:
Α.Με ειδική σόντα. Β.Τοποθέτηση των δισκίων ομοιόμορφα μεταξύ των σάκων ή των συσκευασιών ή σε όλη την επιφάνεια της αποθήκης ή του χώρου. Γ.Η τοποθέτηση των δισκίων γίνεται με ειδικό δοσομετρητή κατά τη διάρκεια της πλήρωσης των σιλό. Δ.Τα δισκία τοποθετούνται μέσα στη στοά των τρωκτικών η οποία στην συνέχεια κλείνεται με χαρτί και καλύπτεται με χώμα. Ο υποκαπνισμός γίνεται σε καλά στεγανοποιημένους χώρους (αποθήκες σιλό, κλπ.) και υπό “ταρπολίνες” (καλά στεγανοποιημένα πλαστικά) και πάντοτε μακριά από κατοικημένους χώρους που γειτνιάζουν με άλλους χώρους παραμονής ανθρώπων ή ζώων ακόμη κι αν οι τελευταίοι διαχωρίζονται με τοίχο από μπετόν. Ο υποκαπνισμός πραγματοποιείται μόνο υπό την επίβλεψη γεωπόνου ή χημικού ή χημικού μηχανικού. Θάλαμοι απεντόμωσης: τηρείται υποχρεωτικά ζώνη ασφαλείας 10 μέτρων γύρω από τους θαλάμους απεντόμωσης, στην οποία θα απαγορεύεται η πρόσβαση τόσο για τους εργαζόμενους στο απεντομωτήριο όσο και για τους πελάτες αυτών, οι οποίοι παραδίδουν ή παραλαμβάνουν προϊόντα προς απεντόμωση. Εξαιρείται το εξειδικευμένο προσωπικό λειτουργίας των θαλάμων απεντόμωσης, το οποίο: α)Λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα ατομικής προστασίας. β)Πιστοποιεί με μετρήσεις ότι η συγκέντρωση των φωσφινών στη ζώνη ασφαλείας δεν υπερβαίνει τα 0,03 ppm. Μέσα στη ζώνη ασφαλείας θα έχουν πρόσβαση μόνο άτομα με ειδική άδεια και τα οποία θα λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης. γ)Η είσοδος και παραμονή άλλων ανθρώπων σε χώρους που γειτνιάζουν με το χώρο εφαρμογής, επιτρέπεται μόνο εκτός της καθορισμένης ζώνης ασφαλείας, ενώ θα πρέπει να πιστοποιείται με μετρήσεις ότι η συγκέντρωση των φωσφινών δεν υπερβαίνει τα 0,01 ppm. δ)Ο υπεύθυνος του απεντομωτηρίου πρέπει να μεριμνά για την κατάλληλη σήμανση απαγόρευσης εισόδου στη ζώνη ασφαλείας και τον σαφή καθορισμό της (τοποθέτηση πινακίδων, κορδέλας και άλλων κατάλληλων εμποδίων). Δύναται επίσης να διευρύνει τη ζώνη ασφαλείας εφόσον κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο, λαμβάνοντας υπόψη τις μετρήσεις συγκέντρωσης φωσφίνης που πραγματοποιεί. ε)Σε περίπτωση ειδικών εγκαταστάσεων (πχ. κατασκευές με διπλά τοιχία κλπ) θα μπορεί η απόσταση των δέκα μέτρων να μην τηρείται μετά από έλεγχο και έγγραφη συναίνεση της προμηθεύτριας εταιρίας και με ευθύνη πάντοτε του γεωπόνου ή χημικού ή χημικού μηχανικού που διενεργεί την απεντόμωση και λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες χρήσης και τη συγκέντρωση φωσφίνης αναλόγως όπως αναφέρονται παραπάνω. Η τοποθέτηση των δισκίων σε χώρους στους οποίους βρίσκεται μέσα και ο εκτελών την εργασία πρέπει να ολοκληρώνεται σε διάρκεια δύο ωρών από το άνοιγμα της συσκευασίας. Ειδικά για την καταπολέμηση των τρωκτικών στους αγρούς το σκεύασμα τοποθετείται μέσα στη στοά, η οποία στη συνέχεια πωματίζεται με χαρτί και καλύπτεται με χώμα.
Παρατηρήσεις εφαρμογής:
Χρησιμοποιείται εναντίον εντόμων και ακάρεων των αποθηκευμένων προϊόντων (στα κινούμενα στάδιά τους), καθώς και τρωκτικών στους αγρούς και συγκεκριμένα των: 1. σιτηρών (σταριού, κριθαριού, σίκαλης, βρώμης, αραβοσίτου, σόργου, ρυζιού και κεχριού). 2. οσπρίων (φασολιών, φακής, ρεβιθιών, μπιζελιών, αρακά, κουκιών, κ.α.). 3. ξηρών καρπών (αμυγδάλων, καρυδιών, φιστικιών, φουντουκιών, κ.α.). 4. ελαιούχων σπόρων (αραχίδας, κ.α.). 5. ελαιοπλακούντων και λοιπών ζωοτροφών. 6. καπνών και κατεργασμένων προϊόντων αυτών. 7. αποξηραμένων φρούτων (σύκων, δαμάσκηνων, σταφίδων και άλλων). Εφόσον έχουν εκδοθεί ιδιαίτερα νομοθετικά διατάγματα για την απεντόμωση συγκεκριμένων προϊόντων (π.χ. σταφίδες, σύκα κλπ.), θα εφαρμόζονται επιπλέον και τα οριζόμενα στα διατάγματα αυτά. 8. αφεψημάτων (κακάο, καφέ, τσαγιού, κ.α.), μπαχαρικών (μοσχοκάρυδων, γαρύφαλλων, πιπεριού, κανέλλας, κ.α.) και φαρμακευτικών φυτών από τα οποία πολλά χρησιμοποιούνται και σαν αφεψήματα (χαμομηλιού, μέντας, λεβάντας, φασκομηλιάς, φλουσκουνιού, κ.α.). 9. προϊόντων άλεσης και μεταποίησης σιτηρών (αλεύρων πιτύρων, ζυμαρικών, μπισκότων, γαλετών, παξιμαδιών, βύνης, κ.α.). 10. σκόνης γάλακτος, πατατάλευρου και προϊόντων σοκολατοποιίας. 11. βαμβακιού μέταξας, μαλλιών, δερμάτων και χαλιών. 12. ξυλείας γενικά. 13. κενών σάκων μεταφοράς και αποθήκευσης προϊόντων. 14. κενών χώρων αποθήκευσης και επεξεργασίας των ανωτέρω προϊόντων. 15. μέσων μεταφοράς των ανωτέρω προϊόντων. 16. εναντίον τρωκτικών στους αγρούς (μόνο εφόσον προκαλούν ζημιές σε καλλιέργειες) στις παρακάτω δόσεις: Σε σιλό (σιτηρά) 2-5 δισκία / τόνο Σε αποθήκη 3-5 δισκία / τόνο Προϊόντα σιτηρών, όσπρια 2-6 δισκία / τόνο Συσκευασμένα προϊόντα, τρόφιμα ζωοτροφές 1,5-3 δισκία / κυβικό μέτρο Καπνά 0,5-1 δισκίο / κυβικό μέτρο Κενοί χώροι αποθήκευσης και επεξεργασίας προϊόντων 1-2 δισκία / κυβικό μέτρο Μέσα μεταφοράς προϊόντων έμφορτα 3-5 δισκία / τόνο Τρωκτικά στους αγρούς που προκαλούν ζημιές σε καλλιέργειες 1-2 δισκία / τρύπα Οι ανωτέρω δοσολογίες έχουν ενδεικτικό χαρακτήρα δεδομένου ότι η αποτελεσματικότητα της φωσφίνης σχετίζεται άμεσα με τη στεγανότητα του χώρου όπου γίνεται η εφαρμογή των φωσφινογόνων σκευασμάτων, τη θερμοκρασία και υγρασία του προϊόντος ή του χώρου, τη μορφή του σκευάσματος, καθώς επίσης και με το προς απεντόμωση προϊόν, τη μορφή συσκευασίας του και το είδος των προς καταπολέμηση εχθρών. Η κατανομή των δισκίων που συνιστώνται κατά περίπτωση πρέπει να γίνεται ομοιόμορφα σ’ όλο το προϊόν ή το χώρο για την επίτευξη καλύτερης αποτελεσματικότητας αλλά και για την αποφυγή κινδύνων αυτανάφλεξης. Διάρκεια υποκαπνισμού: Η διάρκεια υποκαπνισμού εξαρτάται άμεσα από τη θερμοκρασία του χώρου και του προϊόντος και από την υγρασία τους. Συγκεκριμένα η διάρκεια του υποκαπνισμού, ανάλογα με τη θερμοκρασία, για τα δισκία είναι η ακόλουθη σε ημέρες. Θ ε ρ μ ο κ ρ α σ ί α Δισκία Γενικά Καπνά 5-10 οc 10 ημέρες --- 11-15 Οc 5 ημέρες 8 ημέρες 16-20 οC 4 ημέρες 7 ημέρες > 20 οC 3 ημέρες 4 ημέρες Δεν συνιστάται υποκαπνισμός προϊόντων όταν η θερμοκρασία τους είναι κάτω των 5οC, και κενών χώρων όταν η θερμοκρασία είναι κάτω των 10οC. Ειδικά για τον υποκαπνισμό προϊόντων, όταν η θερμοκρασία τους είναι μεταξύ 5οC και 10οC είναι πιθανόν τα αποτελέσματα να μην είναι ικανοποιητικά, οπότε θα πρέπει να αυξηθούν οι δοσολογίες. Για πολύ ξηρά προϊόντα συνιστάται να παρατείνεται η διάρκεια υποκαπνισμού τους. Χρήση φωσφίνης υπό κενό: Επιτρέπεται μόνο εφόσον πραγματοποιείται σε εγκαταστάσεις κατάλληλου εξοπλισμού και αυξημένης προστασίας. Η διάρκεια του υποκαπνισμού και οι δόσεις εφαρμογής θα καθορίζονται από τις οδηγίες χρήσης του κατασκευαστή του εξοπλισμού απεντόμωσης υπό κενό και τον υπεύθυνο της επιχείρησης απεντόμωσης, ο οποίος θα μεριμνά για την αυστηρή τήρηση των μέτρων ασφαλείας και θα έχει την ποινική και αστική ευθύνη για την εν λόγω εφαρμογή. Είναι αυτονόητο ότι η εφαρμογή θα γίνεται με την παρουσία του υπεύθυνου επιστήμονα γεωπόνου ή χημικού ή χημικού μηχανικού, που οφείλουν να έχουν όλοι όσοι χρησιμοποιούν σκευάσματα φωσφίνης. Αερισμός υποκαπνισθέντων χώρων και προϊόντων: Γενικά ο αερισμός των υποκαπνισθέντων με φωσφινογόνα γεωργικά φάρμακα προϊόντων και χώρων διαρκεί 6 ώρες. Ειδικά για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές ο αερισμός παρατείνεται για 48 ώρες και για τα καπνά 4 ημέρες, όταν όμως δεν υπάρχουν λόγοι να ανοιχτούν οι αποθήκες γρήγορα, συνιστάται να αφήνονται κλειστές όσο περισσότερο γίνεται. Οι κλειστοί χώροι στους οποίους έγινε υποκαπνισμός με φωσφινογόνα γεωργικά φάρμακα, ανοίγονται από έξω και αερίζονται με ανοικτές πόρτες για αρκετές ώρες. Η είσοδος του προσωπικού στους αποθηκευτικούς χώρους γίνεται μετά τον έλεγχο της συγκέντρωσης φωσφίνης στο χώρο με τις ειδικές συσκευές ανίχνευσης. Στις περιπτώσεις που θεωρείται απαραίτητο το ξεσκέπασμα των προϊόντων, οι εισερχόμενοι για την εκτέλεση της εργασίας αυτής πρέπει να φορούν οπωσδήποτε προσωπίδες (μάσκες) εφοδιασμένες με φίλτρα φωσφίνης. Διενέργεια υποκαπνισμού "εν πλω": Επιτρέπεται η διενέργεια υποκαπνισμού "εν πλω" με ευθύνη του αποστολέα και του μεταφορέα, με την υποχρέωση εφαρμογής των οριζόμενων στις ακόλουθες διατάξεις: • Το π.δ. 246/1986 (ΦΕΚ Α΄ 117/29-7-1986) με το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή ο Κανονισμός «για την ασφαλή χρήση παρασιτοκτόνων στα πλοία ». Την αριθ. 2122/02/2001/10-01-2001 απόφαση του ΥΕΝ «έγκριση του Γενικού Κανονισμού Λιμένα με αριθμ. 24 “χορήγηση αδειών παρασιτοκτονίας σε χώρους φορτίου πλοίων” » (ΦΕΚ Β΄ 101/02-2-2001). Το π.δ. 405/1996 (ΦΕΚ Α΄ 272) με το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή ο Κανονισμός φόρτωσης, εκφόρτωσης, διακίνησης και παραμονής επικίνδυνων ειδών σε λιμένες και μεταφορά αυτών δια θαλάσσης. Πλέον των ανωτέρω, σε περίπτωση μεταφοράς φορτίου εκτός της ελληνικής επικράτειας (εξαγωγή σε τρίτες χώρες, ενδοκοινοτική διακίνηση, διέλευση από διεθνή ύδατα κλπ.) θα πρέπει: α) να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση με τους ισχύοντες διεθνείς κανονισμούς περί μεταφορών επικίνδυνων φορτίων, β) να εξετάζεται εκ των προτέρων από τον μεταφορέα η νομοθεσία της χώρας προορισμού και να τηρούνται επιπρόσθετα και οι εκεί προβλεπόμενες προϋποθέσεις και διαδικασίες, γ) να τηρούνται τα προβλεπόμενα από την φυτοϋγειονομική νομοθεσία. Ο αερισμός του φορτίου θα διενεργείται από τον παραλήπτη, με ευθύνη αυτού. Πριν τη διενέργεια της απεντόμωσης "εν πλω", ο αποστολέας θα προσκομίζει στην ΔΑΟΚ της περιοχής του υπεύθυνη δήλωση από τον παραλήπτη του φορτίου, με την οποία θα πιστοποιείται ότι γνωρίζει τις προβλεπόμενες διαδικασίες αερισμού του υποκαπνισθέντος προϊόντος και θα διενεργήσει τον αερισμό με ευθύνη του όταν παραλάβει το προϊόν. Περιορισμοί – Προφυλάξεις: - Σε καμία περίπτωση τα υπό καπνισμό τρόφιμα ή ζωοτροφές, συσκευασμένα ή ασυσκεύαστα, δεν πρέπει να έλθουν σε άμεση επαφή με το σκεύασμα του γεωργικού φαρμάκου ή τα κατάλοιπά του. - Η φωσφίνη προσβάλει τα περισσότερα μέταλλα, γι' αυτό πριν από την εφαρμογή απομακρύνετε ή καλύψετε καλά μεταλλικά αντικείμενα και ιδιαίτερα χάλκινα και κράματα χαλκού. Δεν προσβάλει τον ανοξείδωτο χάλυβα. - Οι σπόροι που θα υποκαπνισθούν δεν πρέπει να έχουν υπερβολική υγρασία. - Αποφύγετε υποκαπνισμό των σπόρων σε υψηλές θερμοκρασίες. Σιτηρά με θερμοκρασία πάνω από 45οC πρέπει πρώτα να ψύχονται με ρεύμα αέρα και μετά να γίνεται η εφαρμογή. - Για τον υποκαπνισμό καπνών, μπαχαρικών, τσαγιού και άλλων προϊόντων με ευαίσθητο άρωμα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται μικρές δόσεις και να προηγείται δοκιμαστική εφαρμογή. Ειδικές συνθήκες γεωργικές, φυτοϋγείας ή περιβαλλοντικές υπό τις οποίες το σκεύασμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή να αποκλειστεί: Απαγορεύεται η εφαρμογή του στα θερμοκήπια. Απαγορεύεται η εφαρμογή του σε κατοικημένες περιοχές ή σε απόσταση 50 μέτρων από αυτές. Απαγορεύεται η χρήση του σε οποιοδήποτε χώρο που γειτνιάζει με χώρους παραμονής ανθρώπων ή ζώων ακόμη και όταν διαχωρίζεται με τοίχο από μπετόν. Για τα απεντομωτήρια ισχύουν τα αναγραφόμενα στην παράγραφο 3. -Η χρησιμοποίηση φωσφινογόνων γεωργικών φαρμάκων επιτρέπεται μόνο: α) από τα κρατικά απεντομωτήρια εφόσον παρακολουθούνται από υπεύθυνο γεωπόνο. β) από γεωργικά ιδρύματα, γεωργικούς οργανισμούς και γεωργικούς συνεταιρισμούς εφόσον επιβλέπονται από υπεύθυνο γεωπόνο. γ) από ιδιώτες εφόσον διαθέτουν γεωπόνο ή χημικό ή χημικό μηχανικό για την υπεύθυνη εκτέλεση. - Η πώληση φωσφινογόνων γεωργικών φαρμάκων σε ιδιώτες επιτρέπεται μόνο με την προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του Ν.1599/86 ότι διαθέτουν γεωπόνο ή χημικό ή χημικό μηχανικό με την ευθύνη του οποίου θα χρησιμοποιηθούν. Ο γεωπόνος ή χημικός ή χημικός μηχανικός θα συνυπογράφουν τη δήλωση ή θα υποβάλλουν στον πωλητή ξεχωριστή δική τους. - Η χρήση του φαρμάκου υπό κενό επιτρέπεται μόνο σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5. - Πριν από την εφαρμογή διακόψτε το ηλεκτρικό ρεύμα και κατά τη διάρκεια της εργασίας απαγορεύεται το άναμμα σπίρτων, αναπτήρων κλπ.